14 december 2021

Henk Plessius koestert de Sint Maarten

Interview met Henk Plessius, burgerraadslid Partij van de Arbeid in de gemeente Zaltbommel, over de Sint Maartenskerk:

Wat is in jouw ogen het belang van de Sint Maartenskerk?

De Sint Maartenskerk hoort bij de top van historische kerken in Nederland. Hij past in het rijtje Dom van Utrecht, de Grote Kerk in Delft, de Nieuwe Kerk in Amsterdam. Nederland kent Zaltbommel vanwege de spitsloze toren. Die hoort bij de 700 jaar oude Sint Maartenskerk. Een erfenis uit de Middeleeuwen, met het oudste houtsnijwerk van Nederland, stokoude muurschilderingen en een monumentaal orgel. Omringd door een verstild pleintje.

Vind je dan dat alles bij het oude moet blijven? 

De gemeente heeft de Sint Maarten gekocht. De kerk krijgt straks een meer maatschappelijke functie. Er zal meer reuring zijn. Er zit trouwens al veel gemeenschapsgeld in. In de tachtiger jaren is de kerk, met veel geld van het Rijk en dankzij donaties en inzamelingen, liefdevol gerestaureerd. Ondanks het ontbreken van reclame wordt het monument al door meer dan 10.000 toeristen gevonden. Tachtig vrijwilligers zijn druk met rondleiden en andere zaken. Beroemd is de jaarlijkse uitvoering van de Mattheus-passie. Deze maatschappelijke rol zal versterkt gaan worden. De kerk komt ook voor in de plannen voor een cultuurcluster, samen met de nieuw te bouwen Poorterij.

Dat betekent dus een flinke verbouwing?

Wat ons betreft niet. De Partij van de Arbeid vindt dat deze parel zoveel mogelijk ongeschonden moet worden doorgegeven aan het nageslacht. In dat kader is het een goede zaak dat de kerk wordt overgenomen door de gemeente. Wij hebben er allemaal aan betaald; de kerk is van ons allemaal. Ook als hij straks de rol krijgt van ‘huiskamer van Zaltbommel’, moeten we voorzichtig handelen. Plannen om het historische interieur aan te tasten door de bouw van kantoren in de kerk, de aanleg van vloerverwarming en het egaliseren van de vloer, waardevol vanwege de grafzerken, wijzen wij daarom af. Natuurlijk vanwege de historie, maar ook de beleving van de kerk verdwijnt, wanneer je binnen, in twee bouwlagen, kantoortjes gaat neerzetten. Ook de akoestiek wordt dan ernstig aangetast.

Wat zie jij dan voor je?

Op de eerste plaats is het goed dat de gemeenteraad ons voorstel heeft overgenomen, om eerst maar eens een bouwhistorisch onderzoek te doen. Straks zullen toch meer inkomsten moeten komen, om de jaarlijkse kosten enigszins te kunnen dekken. Door meer ruchtbaarheid te geven aan de kwaliteiten van de kerk, ruimere openingstijden, exposities, voorstellingen, concerten en dergelijke moet het mogelijk zijn om de inkomsten te verhogen.

En de kerkfunctie dan?

Tegelijkertijd moet er oog zijn voor de behoeften van de kerkelijke gemeenschap. Die moeten worden afgewogen tegen het belang van het zoveel mogelijk oorspronkelijk doorgeven van het gebouw. Daarmee geven wij, als PvdA, dus voorrang aan de historische en monumentale waarden van de Sint Maartenskerk.